Al Fadimem Türküsünün Bilinmeyen Gerçek Hikayesi ve Kayıp Kıta Kayıtları Ortaya Çıktı
Yıllardır dillerden düşmeyen ve duygusal derinliğiyle dinleyenleri etkileyen Al Fadimem türküsünün ardındaki gerçek hikaye, yapılan kapsamlı bir proje ile gün yüzüne çıkarıldı. Afyonkarahisar’ın İscehisar ilçesine bağlı Cevizli köyü ile Bayat ilçesine bağlı Sağırlı köyü sakinleri arasında yaşanmış acı dolu bir aşkın ölümsüzleştiği bu türkü, artık çok daha net bir şekilde anlaşılacak.
TÜBİTAK Destekli Proje ile Türküye Hayat Verildi
İscehisar Faruk Öksüz Anadolu İmam Hatip Lisesi’nde tarih öğretmeni Faruk Karakuş’un danışmanlığında, 12. sınıf öğrencisi Ertuğrul Meriç Boydemir tarafından hazırlanan “Sözden Ezgiye: Fadime ile Efe Kadir’in Hikâyesinin Türküsüyle Yaşayan Belleği” adlı proje, TÜBİTAK 2204-A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması kapsamında büyük ilgi gördü. Bu proje sayesinde, Al Fadimem türküsünün gerçek öyküsü ve ilk sözleri, birinci elden kaynaklarla titizlikle derlendi.
Halk kültürünün önemli bir parçası olan türkülerin zamanla geçirdiği söz ve anlam değişimlerini ortaya koymayı amaçlayan bu araştırma, Al Fadimem türküsünün kahramanları Fadime Bostan ve Efe Kadir ile aynı dönemde yaşamış akrabaları ve komşularıyla yapılan derinlemesine görüşmelere dayanıyor. Bu saha çalışmaları, türküye dair bilinenlerin ötesine geçerek önemli bulguları ortaya çıkardı.
Yoksulluk ve Kaderin Ayırdığı Bir Aşk
Yapılan görüşmelerde edinilen bilgilere göre, türkünün kahramanı Efe Kadir, yetim ve yoksul olması nedeniyle sevdiği Fadime ile evlenmek için gerekli maddi imkanlara sahip değildi. Bu durum üzerine Efe Kadir, Fadime’yi kaçırmaya karar verdi. Fadime de kendi rızasıyla bu kaçışa gönüllü oldu. Ancak dönemin koşulları gereği, Fadime’nin yaşı resmi kayıtlarda küçük görünüyordu.
Fadime’nin ailesinin şikayeti üzerine Efe Kadir tutuklanarak cezaevine gönderildi. Bu acı ayrılık, Fadime’nin bir başkasıyla evlendirilmesiyle daha da derinleşti. Efe Kadir’in cezaevinde yaşadığı çaresizlik ve özlem, onun kaleminden dökülen ve günümüze ulaşan türkülere yansıdı. İşte Al Fadimem türküsü de bu hüzünlü sürecin bir ürünü olarak ortaya çıktı.
40 Yıllık Ses Kaydı, Türküye Işık Tuttu
Projenin en çarpıcı bulgularından biri, Efe Kadir’in kendi sesinden kaydedilmiş 40 yıllık bir ses kasetinin bulunması oldu. 1985 yılında Belçika’da yaşayan oğlu Hasan Kilci’nin isteği üzerine kaydedilen bu nadide ses kaydında, Efe Kadir’in türkünün dört kıtasını bizzat seslendirdiği anlaşıldı. Ali Kalkan, Veli Kilci ve aile bireyleri tarafından özenle saklanan bu kayıt, türkünün ilk ve orijinal sözlerine ulaşmada paha biçilmez birincil kaynak niteliği taşıyor.
Bu sayede, günümüzde bilinen ve yaygınlaşmış sözlerden farklı olarak, türkünün daha önce hiç kayıt altına alınmamış kıtaları da gün yüzüne çıkarılmış oldu. Bu somut veriler, Al Fadimem türküsünün nesilden nesile aktarılırken ne gibi değişimlere uğradığını net bir şekilde ortaya koyarken, türkülerin yaşayan birer kültürel miras olduğunu bir kez daha kanıtlıyor. teknocik.com.tr olarak, bu değerli kültürel mirası gün ışığına çıkaran projeyi ve emeği geçen herkesi tebrik ediyoruz.
